MALTA wrzesień 2021
Obecna nazwa Malta pochodzi od greckiego słowa Melita, co oznacza miód. Dawno, dawo temu Grecy uznali, że będzie to adekwatna nazwa do wyśmienitych miodów pochodzących od miejscowych pszczół. Obecnie wiele firm maltańskich ma w swojej nazwie słowo Melita, na przykład największy dostawca usług internetowych i telekomunikacyjnych na wyspie. Melita to również greckie imię kobiece, a panie o tym imieniu podobno są awanturnicze i napastliwe.
Żadne z powyższych nie kojarzy mi się z pobytem na Malcie. Miodu nie próbowałam, a miejscowa ludność jest bardzo przyjazna turystom. Moje odczucia określiłabym jako udany, wspaniały wyjazd w miłym towarzystwie, z dużą ilością atrakcji turystycznych i poznawaniem burzliwej historii kolejnego, aczkolwiek niewielkiego kraju na mapie Europy.
Całą Maltę i Gozo można zwiedzać na własną rękę dzięki świetnie działającej sieci połączeń autobusowych. Autobusy poruszają się bardzo punktualnie i dojeżdżają w każdy zakątek wyspy. Tym razem wybrałam się na zorganizowaną wycieczkę objazdową. Byłam dowieziona w każde z opisanych miejsc i mimo, że nie wszystko obejmował program wycieczki to zawsze można było zobaczyć coś więcej w tak zwanym czasie wolnym.
Marsaxlokk
niewielkie miasteczko położone na wschodnim wybrzeżu. W centrum znajduje się kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Pompei z 1890 roku. Na placu koło kościoła czynna jest budka telefoniczna, wyglądem przypominająca te z wysp brytyjskich. Na Malcie jeszcze w wielu miejscach możemy korzystać z budek telefonicznych, a u nas w kraju, już czegoś takiego nie ma. Ale to co przyciąga turystów do tego miejsca, to targ rybny odbywający się w każdą niedzielę, ze straganami uginającymi się pod ciężarem ośmiornic, kalmarów, krewetek, muli i dużym wyborem świeżych ryb z bieżącego połowu. Na nabrzeżu, między straganami, znajduje się pomnik dzieci czekających na powrót taty z połowów. Przy pięknej pogodzie i spokojnym morzu niezwykle urokliwa jest największa na Malcie flota różnokolorowych łodzi rybackich (luzzu) zacumowane w zatoce. Co ciekawe kolorystyka łodzi określa miejsce zamieszkania jej właściciela. Najczęściej stosowane barwy to żółty, niebieski i czerwony. Na dziobie łodzi znajdują się namalowane lub wyryte oczy nawiązujące prawdopodobnie do oka Horusa lub Ozyrysa.
Mosta
Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny cena 2 €
Miejscowość położona w środkowej części wyspy. Największą atrakcją tego miasteczka jest kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Kościół ufundowany i fizycznie wybudowany przez mieszkańców Malty w latach 1833 – 1860 ma kształt rotundy wzorowanej na rzymskim Panteonie. Ogromna kopuła ma średnicę 54 m, wysokość 60 m i jest czwartą co do wielkości w Europie, a dziewiątą na świecie. Patrząc od wewnątrz na kopułę możemy zauważyć że część polichromii nie została pomalowana na złoty kolor i jest biała. Jest to miejsce w którym podczas mszy 9 kwietnia 1942 roku niemiecka bomba przebiła kopułę i spadła na podłogę kościoła. Nie eksplodowała oraz nie raniła nikogo i jest to uznawane za cud. W zakrystii możemy zobaczyć replikę tej bomby.
Ciekawostką na Malcie jest, to że na niektorych kościołach znajdują się dwa zegary pokazujące różne godziny. W Mosta na dwóch dzwonnicach zegary pokazują czas aktualny i około godziny później. Ma to przyczynić się do zmylenia diabła, by ten nie wiedział która na prawdę jest godzina i nie mógł porywać odchodzących dusz zmarłych.
Mdina
Miasteczko, zwane również miastem ciszy, ze względu na zakaz ruchu kołowego. Po uliczkach mogą się poruszać samochody dostawcze, służby miejskie, nowożeńcy oraz stali mieszkańcy, a tych ostatnich jest zameldowanych na stałe nie wiele ponad 300 osób. Korzystne położenie w centralnej części wyspy oraz na jednym z najwyższych wzniesień przyczyniło się, że przez wiele stuleci Mdina była stolicą Malty. Samo miasteczko liczy sobie ponad 5 000 lat, ale ze względu na trzęsienia ziemi jego obecny wygląd zachował się od czasów średniowiecza. Otoczone warownym murem oraz fosą z czasów Saracenów, stanowi twierdzę odgradzającą Mdinę od sąsiedniego miasta Rabatu. Nadane w osiemsetnych latach naszej ery przez muzułmanów nazwy Mdina (miasto) i Rabat (przedmieście) przetrwały w niezmienionej formie do dzisiaj.
Spacerując uliczkami możemy zobaczyć bardzo wymyślne, ozdobne i w różnych kształtach kołatki do drzwi wejściowych lokalnych posesji.
Katedra świętego Pawła w Mdinie
Według Dziejów Apostolskich święty Paweł, po rozbiciu się statku o skały, ukrywał się przez trzy miesiące w jaskiniach koło Rabatu. Na zaproszenie rzymskiego namiestnika Publiusza, święty Paweł gościł w jego domu w Mdinie przez trzy dni. Przez ten czas udało mu się nawrócić Publiusza na chrześcijaństwo, mianować go biskupem oraz wyleczyć ojca Publiusza z biegunki i gorączki. Obecna katedra odbudowana w stylu barokowym, po kolejnych trzęsieniach ziemi, jest główną świątynią archidiecezji maltańskiej i stoi w miejscu gdzie kiedyś znajdował się dom Publiusza. Niewątpliwie święty Paweł musiał posiadać ogromną charyzmę, jeżeli w ciągu trzech miesięcy nawrócił mieszkańców Malty na chrześcijanizm nie posiadając obecnych środków przekazu. Wprawdzie w 800-tnych latach naszej ery Malta przeszła na Islam, żeby po 200 latach powrócić ponownie na chrześcijanizm i stać się od 1530 roku, czasu nastania Joannitów, krajem ultra katolickim.
Muzeum Katedralne cena 3 €
Znajduje się w pomieszczeniach przykatedralnych po dawnym seminarium. Wewnątrz eksponowana jest bogata kolekcja przedmiotów kultu religijnego, malarstwa włoskiego i maltańskiego, drzeworyty oraz stare księgi.
Rabat
Przedmieście Mdiny, obecnie centrum handlowe rolniczymi produktami Malty z licznymi bankami, biurami, sklepami i restauracjami. W tętniącym życiem miasteczku, znajduje się kilka bardzo ciekawych punktów na turystycznych, które należy zobaczyć: Muzeum Sztuki Starorzymskiej, Kościół świętego Publiusza, grota świętego Pawła, katakumby świętego Pawła oraz grota świętej Agaty. Niestety nasza bytność w Rabacie ograniczyła się do krótkiego spaceru ulicami tego miasta. Tak więc Rabat pozostaje na mojej liście miejsc do ponownego odwiedzenia.
Attard – Ogród świętego Antoniego. Wstęp bezpłatny.
Ogród botaniczny, to prawdziwa oaza różnorodnych rośli, tworzących wraz z alejami, małą architekturą oraz fontannami miejsce chętnie odwiedzane przez turystów z całego świata. Po ogrodzie spacerują pawie donośnym krzykiem informując o swojej obecności. Na terenie znajduje się Pałac Prezydencki. Do tradycji należy zasadzenie przez oficjalne delegacje różnych krajów, składających wizyty w Pałacu Prezydenckim drzewa pomarańczowego, jako symbolu przyjaźni i pokoju. Z powstałego w ten sposób gaju pomarańczowego, w okresie zbiorów, coroczny plon rozdawany jest turystom jako prezent na pamiątkę.
Ta`Qali Craft Village
Craft Village – znajdujące się w różnych częściach wyspy, są to wioski słynące z rękodzieła. W murowanych budynkach lub blaszanych halach rzemieślnicy tworzą na potrzeby turystów rękodzieła ze szkła, ceramiki czy też metali. Na miejscu znajdują się sklepy oferujące bogaty wybór wszelakiej maści pamiątek wyprodukowanych na miejscu. W wydzielonych pomieszczeniach rzemieślnicy sprawnie w kilka minut przygotowują ze szkła różne cudeńka. Z pewnością jest to ciekawe doświadczenie. W naszym przypadku z powodu pandemii i niewielkiej ilości turystów piece do wypalania szkła były wygaszone i tylko koty leniwie wylegiwały się na podłodze. Za to w sklepach była bardzo duża różnorodność pięknych wyrobów jubilerskich oraz ze szkła.
Tajemnicze koleiny Cart Ruts
Na Malcie i Gozo można zobaczyć tajemnicze koleiny, których znaczenia dotychczas nie wyjaśniono. Takich stanowisk z dziwnymi koleinami wyrytymi w skale jest około 150, niektóre schodzą wprost do morza. Rowki biegną równolegle i mają stały rozstaw 140 cm. Wysnuwane są bardzo różne teorie, że były to rowki do zbierania wody lub nawadniania pól, że zostały wyryte przez koła wozów poruszających się z ciężkimi towarami i oczywiście, że są wytworem istot pozaziemskich. To co niewątpliwe to, to że powstały ponad 2700 lat temu.
Wied iż Żurrieq i Błękitna Grota
Zatoka typu fiord na południowo-zachodnim wybrzeżu Malty, z której można dostać się do Błękitnej Groty. Około półgodzinny rejs niewielkimi 10 osobowymi motorówkami kosztuje 10 €. Każdy turysta zostaje wyposażony w kapok i bezpiecznie rusza podziwiać to cudo naturalnej przyrody, czyli zobaczyć jak przez lata fale morskie uformowały w skale wapiennej naturalną grotę. Błękitna Grota o obwodzie około 90 metrów i wysokości 35 metrów, w której woda jest bardzo czysta i mieni się wszystkimi odcieniami błękitu robi niesamowite wrażenie. To jedna z najpiękniejszych naturalnych atrakcji Malty.
Świątynia Hagar Qim i Mnajdra
Kompleks megalitycznych świątyń Hagar Qim i Mnajdra, które powstały ponad 5 500 lat temu, leży na południu wyspy, tuż przy brzegu morza. Oba stanowiska archeologiczne oddalone są od siebie o niecałe 400 metrów i można je zwiedzić kupując jeden, wspólny bilet. Ze względu na materiał (miękki wapień), z którego były wybudowane świątynie zostały nakryte zadaszeniem zabezpieczającym przed szkodliwym działaniem kwaśnych deszczy. Oba stanowiska archeologiczne są dosyć do siebie podobne. W obu świątyniach, mimo różniących je około 900 lat, składano ofiary z krwi i mleka. Świątynie były poświęcone Matce Ziemi. W poszczególnych salach można zobaczyć dekorowane głazy, ołtarze. Wrażenie robi również rozplanowanie świątyń. Korytarze, otwory drzwiowe łączące różne pomieszczenia i sala owalna rozbudzają naszą wyobraźnię. Świątynia w Mnajdrze została ustawiona w taki sposób, że pierwsze promienie wschodzącego słońca w pierwszym dniu każdej pory roku oświetlają różne określone elementy świątyni.
BUGGIBA
Typowa rekreacyjna, nadmorska miejscowość z dużą ilością hoteli, promenadą wzdłuż wybrzeża, długą plażą, wieloma kafejkami i restauracjami oraz licznymi atrakcjami dla wypoczywających tu turystów. Nasz hotel znajdował się właśnie w tym nadmorskim kurorcie. Po całym dniu zwiedzania basen na hotelowym dach zapewniał relaks i odpoczynek.
Muzeum Klasycznych Samochodów cena 10 €
jedyną swojego rodzaju atrakcja, utworzona przez fanatyka motoryzacji. Dla pasjonatów starych samochodów to prawdziwa gratka. Na powierzchni 3 000 m2 zgromadzono ponad 100 samochodów i motocykli z XX wieku, które zostały przywrócone do nieskazitelnego stanu i wyglądają jakby właśnie zjechały z linii produkcyjnej. Spacerując po Muzeum, mamy poczucie, jakbyśmy cofnęli się w czasie i ponownie trafili do złotej epoki motoryzacji. Oprócz samochodów w muzeum wystawione są kolekcje antyków i pamiątek z lat 40., 50. i 60. XX wieku. Gramofony, radia lampowe, zabytkowe telewizory, szafy grające, a nawet moda z minionych lat stanowią dodatkową oprawę kolekcji.
Oceanarium cena 12 €
Budynek oceanarium zbudowany jest w kształcie rozgwiazdy. Wewnątrz znajdują się liczne akwaria z niezwykłymi mieszkańcami mórz i oceanów rozmaitych rozmiarów i ciekawych kształtów. Największe akwarium ma średnicę 12 metrów. Przez środek prowadzi szklany tunel, przez który możemy podziwiać na wyciągnięcie ręki, węgorze, płaszczki, rekiny, żółwie morskie i inne podwodne zwierzęta żyjące w Oceanie Indyjskim. Jest to raczej skromne Oceanarium ale dla miłośników fauny morskie jest to drobna atrakcja.
Po zwiedzeniu Narodowego Akwarium Malty można wyjść na taras widokowy, znajdujący się na zewnątrz budynku, z którego rozciąga się niesamowity widok na morze.
Zatoka Świętego Pawła
W Zatoce Świętego Pawła znajduje się maleńka, skalista i niezamieszkała wysepka ze statuą świętego Pawła. Według legendy to właśnie w tym miejscu rozbił się statek płynący ze świętym Pawłem, świętym Łukaszem Ewangelistą oraz ponad dwustu innym więźniów z obecnego Izraela do Rzymu na sąd przed Cezarem. Po zatonięciu statku, mieszkańcy przyjęli świętego Pawła bardzo przyjaźnie i umożliwili mu ukrycie się w grotach w pobliżu Rabatu, które obecnie można zwiedzać. Święty Paweł pozostał na Malcie zaledwie trzy miesiące i wyruszył w dalszą podróż do Rzymu. Działo się to około 60 roku naszej ery i miało tak ogromny wpływ na lokalną społeczność.
Wieczór Maltański
Na wyspie znajdują się różne restauracje oferujące wieczór maltański. Warto się wybrać i spędzić miły wieczór przy tradycyjnych tańcach maltańskich oraz dobrej kolacji z regionalną kuchnią oraz lokalnymi winami. Koszt w zależności od lokalu 50 – 80 €
GOZO
Druga co do wielkości wyspa Republiki Malty, możemy dostać się tam promem kursującym na trasie Cirkewwa – Magarr. Standardowa cena dla osoby dorosłej to 4,65 €, czas przejazdu około 35 minut.
Victoria
Od czasu średniowiecza miejscowość ta nosiła nazwę Rabat, nadaną za czasów wpływów arabskich. Mniej więcej 1000 lat później dla uczczenia jubileuszu królowej Wiktorii lokalny biskup wystąpił o zmianę nazwy na Victoria. Obecnie na mapach i w przewodnikach możemy znaleźć obie nazwy jako równorzędne. Najciekawszą częścią miasta jest Cytadela wybudowana przez hiszpańskiego króla Filipa II przy aktywnym udziale mieszkanców wyspy. Wewnątrz Cytadaeli otoczonej warownym murem znajduje się Katedra, Muzeum Katedralne, Muzeum Archeologiczne, Muzeum Historii Naturalnej, Muzeum Folklorystyczne, zbrojownię oraz stare więzienie.
Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny budowana w latach 1697 – 1711 w stylu maltańskiego baroku na planie krzyża łacińskiego. Kościół wybudowanao prawdopodobnie na pozostałościach po rzymskiej świątyni Junony. Przed wejściem do katedry po prawej stronie pomnik Jana Pawła II.
Muzeum katedralne cena 3 €
składa się z trzech części: głównej sali z różnymi zbiorami, dolnej sali z kolekcją przedmiotów ze srebra, oraz górnej sali z kolekcją obrazów od XV wieku po czasy współczesne. Jest tam ponadto archiwum katedry, z kolekcją rękopisów, wczesnych ksiąg muzycznych oraz historycznych bulli i edyktów papieskich
Bazylika i sanktuarium Ta’ Pinu
W miejscu obecnego kościoła znajdowała się XVI wieczna świątynia, która z czasem uległa zniszczeniu. Kiedy lokalny biskup zlecił rozbiórkę, pierwszy robotnik, który wbił kilof złamał sobie przy tym rękę. Uznano to za cud i wstrzymano prace rozbiórkowe. Kolejny cud zdarzył się 22 czerwca 1883 roku, kiedy to lokalna rolniczka Karmela Grima, przechodząc obok ruin usłyszała głos nakazujący jej wejść do kapliczki i zmówić trzy razy Zdrowaś Mario. Następnie kobieta rozchorowała się ciężko na rok, kiedy wyzdrowiała i opowiedziała o swoim przypadku znajomemu, on oświadczył, że miał podobne zdarzenie. Po zgłoszeniu obu przypadków do biskupa, uznał on cudowność tego miejsc. W wyniku tego powstał ruch pielgrzymkowy, co sprowokowało władze kościelne do budowy nowego, obecnego kościoła.
Fontana
Znajduje się tu sklep firmy Gozo Cottage oferującej turystom najlepsze produkty rolne Gozo, zebrane i przetworzone tego samego dnia, bez dodatku sztucznych aromatów, konserwantów i barwników. Znajdziemy tu bardzo szeroki wybór tradycyjnych marmolad, miodu, syropu z chleba świętojańskiego, suszonych pomidorów, ręcznie zbieranych kaparów, serków z pieprzem, oliwek, oliwy, naturalnej soli morskiej oraz bogaty wybór likierów. Oprócz tego sklep oferuje wyroby rękodzieła lokalnych twórców. Kupiłam tam dżem z opuncji, prawdziwa pyszność, a na długie zimowe wieczory wspomnienie słonecznych wakacji.
Xlendi
Niewielkie miasteczko położone na końcu zatoki otoczonej wysokim skalistym. Bardzo malownicze miejsce z niewielką plażą, promenadą, licznymi kawiarniami i restauracjami. Chętnie odwiedzane przez turystów ze względu na swój niewątpliwy urok.
Xaghra
Kompleks świątynny Ggantija liczy sobie około 5800 lat i zaliczany jest do jednej z najstarszych na świecie budowli z obrobionego kamienia. Lokalne legendy opowiadają, że świątynia została wybudowana przez gigantów, ponieważ żaden człowiek nie był by wstanie postawić kamiennych bloków przekraczających pięć metrów wysokości i ważących ponad pięćdziesiąt ton. Pomimo swojego wieku świątynie zachowane są w dobrym stanie, a w niewielkim muzeum możemy obejrzeć różne figurki, które zostały znalezione przez archeologów na wyspie Gozo.
COMINO
Będąc na Malcie obowiązkowo powinniśmy się wybrać na wyspę Comino, oferującej piękne plaże, błękitną wodę, leżaki po 10 € oraz drinki w ananasie po 5 €. Z Buggiby, z Zatoki świętego Pawła, kursują różnej wielkości łodzie motorowe, rano zabierając turystów i po południu przywożąc z powrotem na Maltę. Najczęściej płynie się na Błękitną Lagunę, a w drodze powrotnej dodatkowo zatrzymują się na 30 minut na Kryształowej Lagunie, gdzie można samemu sobie wpłynąć do groty z kryształową wodą.
Dziękuję, że jesteś ze mną :).
Mam nadzieję, że zainteresował Cię mój wpis.
Czy chcesz zadać jakieś pytanie? Może napisać coś miłego? A może masz jakieś uwagi do tekstu ?
Śmiało, poniżej możesz to zrobić!
Jeśli podobał Ci się ten wpis, możesz udostępnić go znajomym.
Dziękuję
Ola
Zapraszam do obserwowania mojej strony na Facebooku, dzięki której możesz być na bieżąco z moimi wpisami z kolejnych podróży.